Emergent leiderschap als oplossing
- Esmeralda Zegers
- 14 jul 2022
- 3 minuten om te lezen
Ben je net gestart als leidinggevende of juist al flink wat jaren op weg? Voel je waar 'het heen moet', maar zie je alleen maar tegenstellingen en weerstand?
Dat is logisch! We leven namelijk in een tijdperk waarin zich veel uitdagingen voordoen en dat vraagt veel van je teamleden. Uitdagingen zowel in het onderwijs, de zorg, de economie, de energiemarkt als het klimaat.
Emergent leiderschap is dé stijl van leidinggeven die de weerstand tijdens veranderprocessen verkleint en de onderlinge tegenstellingen omsmeedt in oplossingen. Jouw drijfveren bepalen jouw leiderschapsstijl en welke impact je hebt op je team.
"Welke leiderschapsstijl heb jij?"
Emergent leiderschap bestaat uit authentiek en persoonlijk leiderschap waarbij je als leider in staat bent de belangen van de ander te herkennen en tegenstellingen weet om te smeden tot oplossingen waarin iedereen zich kan vinden.
Emergente leiders spelen door hun talent en inzicht een beslissende rol in veranderingen, maar stellen zich bescheiden op: het succes is te danken aan de groep. Zij handelen naar wat op een natuurlijke wijze bij hen past; hun authentiek zelf. Zij waarderen de persoonlijke kwaliteiten van hun medewerkers boven positie of status. Zij zijn goed in staat veel informatie te verwerken en zich (zeer) flexibel aan te passen, mist zij zicht hebben op het geheel. Vanuit een empathische houding zijn zij goed in het verbinden van mensen en doelen en zijn zij een meester in het oplossen van paradoxen. Hierdoor ontstaan gedragen oplossingen en minder weerstand in veranderprocessen.
Zij weten als geen ander dat de echte problemen in een organisatie alleen kunnen worden opgelost door het systeem te veranderen. Zowel de werkwijzen als het gedrag van het team ofwel de cultuur moeten worden aangepast.
Dit vraagt óók een hoge mate van flexibiliteit van teamleden en daagt hen uit tot samenwerken en samen leren. Dan ontstaat een gezamenlijke oplossing, missie, visie, zingevende oriëntatie op de toekomst of een hoger doel waarnaar men streeft.
Niet een eenvoudige stijl van leidinggeven, maar vanuit het zicht op je eigen drijfveren en die van je team absoluut te ontwikkelen!
"Emergente leiders doen de dingen niet omdat ze moeten, maar omdat ze er plezier in hebben."
Je diepste drijfveer definieert je fundament; je authentieke leiderschap. Hij bepaalt je missie en dus je gedrag. Jouw gedrag is wat een ander ziet en welke impact jij maakt binnen je team.
Authentiek betekent echt, oorspronkelijk, betrouwbaar en geloofwaardig. Belangrijke eigenschappen voor een leider, die ook daadwerkelijk volgers heeft. Deze eigenschappen zorgen ervoor dat medewerkers vertrouwen in je stellen en samen met je op willen lopen. Als authentiek leider wil je je omgeving op een hoger plan brengen. Je hebt een visie , een toekomstbeeld. Je wilt getuige zijn van groei in je omgeving, die mede door jou mogelijk gemaakt is (Blekkingh, 2013).
Al jouw drijfveren bij elkaar bepalen je persoonlijk leiderschap; in welke mate ben je in staat je missie werkelijkheid te laten worden. De kans van slagen wordt bepaald door het zicht op je eigen drijfveren, je afkeren op de drijfveren van anderen en je valkuilen onder druk.
Echter is jouw persoonlijke missie vaak anders dan die van je teamelden.
Ook zij willen authentiek zichzelf kunnen zijn en laten persoonlijk leiderschap zien. Het lijkt dan alsof er allemaal tegenstellingen zijn in plaats van synergie om jouw doel en dat van de organisatie te bereiken.
Een succesvolle leider is een leider die de schijnbare tegenstellingen hanteert en de spanning die hierbij ontstaat weet om te zetten in innovatieve oplossingen. Die leidt vanuit een intern kompas én weet aan te sluiten bij de drijfveren van de mensen in het team Een succesvolle leider is dus een emergente leider. Een leider die zorgt voor synergie tussen de schijnbare tegenstellingen.
"Is het een makkie?"
Nee. Emergent leiderschap kent ook valkuilen; pas op dat je je niet onpersoonlijk en onafhankelijk gaat opstellen, je niet gaat denken dat jouw oplossingen de beste zijn, dat je niet alleen nog met gelijkgestemden wilt samenwerken, je wel loyaal blijft aan je organisatie en geen totaal gebrek aan focus laat zien, doordat er zoveel interessante zaken zijn (Marrewijk, 2014)!